Er is nog een enorm potentieel om ons bedrijfsmatig afval meer circulair te maken. Dat kan niet enkel op duurzaam, maar ook op economisch vlak flink wat opleveren. Daarom tracht Valipac de hele keten mee te betrekken via gerichte initiatieven en innovatieve projecten. Meer uitleg door CEO Francis Huysman.
Tekst: Joris Hendrickx – foto’s: Kris Van Exel
Selectieve inzameling, sortering en recyclage van bedrijfsmatig verpakkingsafval
“Belgische bedrijven die verpakkingen op de markt brengen, moeten daar de volledige verantwoordelijkheid voor dragen tot het einde van het leven van die verpakkingen. Concreet moeten deze ‘verpakkingsverantwoordelijken’ aantonen dat 80% van hun verpakkingen wordt gerecycleerd. In dat kader ziet Valipac toe op de selectieve inzameling, sortering en recyclage van bedrijfsmatig verpakkingsafval in België.”
“Jaarlijks bezorgen onze klanten ons declaraties van hoeveel verpakkingen ze op de markt hebben gebracht. Zij betalen ons dan een bijdrage die afhankelijk is van de gebruikte materialen en het volume aan verpakkingen. Om de recyclage aan te tonen, sluiten wij contracten af met ophalers die verpakkingsafval inzamelen bij de klanten van de verpakkingsverantwoordelijken (de ontpakkers). Om aan 80% recyclage te komen, gebruiken we de financiële bijdrage van onze klanten om de selectieve inzameling bij de ontpakkers via financiële incentives te stimuleren.”
Naar een nieuw circulair systeem
“Dit systeem bestaat al meer dan twintig jaar en heeft zich bewezen. Maar de tijden zijn veranderd en we zijn ons ervan bewust dat het exporteren van verpakkingsafval naar Zuidoost-Azië om het daar te recycleren geen duurzaam systeem is. We moeten evolueren naar een ‘kleinere cirkel’, waarbij de verwerking van onze afvalstoffen binnen Europa gebeurt. Dat zou hier meteen ook heel wat tewerkstelling creëren. Daarom hebben we een nieuw circulair systeem opgezet waar ook traders, recycleurs en verpakkingsproducenten een cruciale rol krijgen.”
We moeten evolueren naar een ‘kleinere cirkel’, waarbij de verwerking van onze afvalstoffen binnen Europa gebeurt. Dat zou hier meteen ook heel wat tewerkstelling creëren.
“Traders zijn diegenen die het materiaal van de ophalers inzamelen en doorverkopen aan recycleurs. Recycleurs gaan vervolgens dat materiaal zo hoogwaardig mogelijk recycleren, zodat het opnieuw kan worden gebruikt door de verpakkingsproducenten. Door iedereen in de keten zijn verantwoordelijkheid te laten opnemen, willen we zo veel mogelijk verpakkingsafval opnieuw inzetten voor de verpakking van nieuwe producten, en dus zo hoog mogelijk in de waardeketen blijven.”
Circulaire krimphoezen
“Goederen die geleverd worden op een pallet worden in de meeste gevallen beschermd door een plastieken krimphoes. In 2019 hebben we krimphoezen ontwikkeld die voor 50% uit gerecycleerd materiaal bestaan. We hebben dat gedaan in samenwerking met meerdere stakeholders uit de keten: Total als technische partner, Rymoplast als recycleur, Oerlemans als verpakkingsproducent en Wienerberger als verpakkingsverantwoordelijke. Deze krimphoezen worden intussen door meerdere bedrijven gebruikt. Kwalitatief gezien verschillen ze niet van klassieke krimphoezen en ze zijn ook niet veel duurder, maar hun CO2-voetafdruk is vele malen kleiner.”
“Er is dan ook geen enkele reden meer voor bedrijven om te kiezen voor krimphoezen die niet voor 50% bestaan uit gerecycleerde materialen. Deze krimphoezen zijn intussen genomineerd voor de Belgian Business Awards for the Environment én op Europees niveau voor de Plastics Recylers Awards. Dit is een belangrijke innovatie, want jaarlijks komt er in België maar liefst 100.000 ton bedrijfsmatige kunststof verpakking op de markt. Krimphoezen zijn daarbij goed voor 40.000 ton.”
Stretchfolie met 25% gerecycleerde plastic
“Een andere 40.000 ton betreft de stretchfolie, die voornamelijk gebruikt wordt in de distributiesector. Momenteel ontwikkelen we daarom ook een stretchfolie die 25% gerecycleerde plastic bevat. Stretchfolie is veel dunner dan krimphoezen (vergelijkbaar met huishoudfolie), waardoor het technisch moeilijker is er gerecycleerd materiaal in te verwerken.”
Belgische bedrijven moeten kunnen aantonen dat 80% van hun verpakkingen wordt gerecycleerd.
“Samen met verpakkingsproducent Mima Films hebben we een ander project opgestart, en die innovatie zal later dit jaar getest worden door gebruikers als Reynaers Aluminium en Colruyt. Zulke grote voorbeeldbedrijven als partners zijn belangrijk, want in hun zog zullen heel wat anderen volgen. We creëren zo een markt, net zoals we dat eerder al deden voor de krimphoezen. Het gaat hier ook onmiddellijk over grote tonnages. Op die manier kan het echt wel een gamechanger zijn om meer gebruik van recyclaat en recyclage van verpakkingen te realiseren in Europa. Afval als grondstof hebben we alvast meer dan genoeg, maar het komt er vooral op aan om de vraag naar recyclaat te creëren.”
Neutraliseerbare inkt
“Inkten hebben een negatieve invloed op de recyclage van verpakkingsfolie. Zonder voorsortering is het dus niet mogelijk om bedrukte folie hoogwaardig te recycleren. Daarom hebben we begin dit jaar samen met Vlaanderen Circulair een project opgestart om inkten te ontwikkelen die kunnen worden geneutraliseerd tijdens het recyclageproces. Op die manier zouden we van een folie met bedrukking opnieuw een folie kunnen maken die zo goed als volledig transparant is. Dit project zal twee jaar lopen en net zoals bij de krimphoezen en stretchfolie in samenwerking gebeuren met diverse stakeholders uit de keten.”
Verpakkingsafval wordt traceerbaar
“Traders vermarkten het verpakkingsafval dat door ophalers wordt verzameld bij bedrijven. Zij kiezen dus ook aan wie ze het willen verkopen en wat dus de finale bestemming is van dat afval. Om hier een beter zicht op te krijgen, hebben we onlangs met de belangrijkste traders die Belgisch verpakkingsafval verhandelen contracten afgesloten om hun lijsten van bestemmingen ter beschikking te stellen van Valipac. Zo kunnen we de traceerbaarheid van ons Belgische verpakkingsafval garanderen en vermijden dat het op illegale stortplaatsen belandt in bijvoorbeeld Zuidoost-Azië. Hierdoor zullen we ook gerichte auditprogramma’s kunnen opzetten voor bepaalde recycleurs.”