We bevinden ons op een kantelmoment wat betreft de circulaire recyclage van plastic. Om dat te stimuleren, zijn wel dringend bijkomende maatregelen nodig. Gesprek met Rolf Morssinkhof, eigenaar van Rymoplast NV.
Tekst: Joris Hendrickx
Waarom hoort plastic thuis in de circulaire economie?
“Plastic kent zeer veel toepassingen en scoort vaak zeer goed als het gaat om verwerkbaarheid, lichtgewicht, houdbaarheid en hygiëne. Levenscyclus analyses (LCA’s) tonen aan dat bv. een lichtgewicht PET flesje een lagere voetafdruk heeft dan een glazen fles. Het kan immers goed worden gerecycleerd: de dop kan in het recyclageproces eenvoudig worden gescheiden van de fles. Ook een stevige plasticdraagtas uit PE (polyethyleen) is een milieuvriendelijke oplossing: licht van gewicht, sterk, meermalig te gebruiken en recycleerbaar. Een plastic tas van recyclaat bespaart 75% CO2 versus een tas van virgin plastics.”
Hoe kunnen we de circulariteit van plastic bevorderen?
“Ten eerste moeten we af van de wegwerpcultuur. Plastic komt goed tot z’n recht in een beschaving met de nodige infrastructuur voor gescheiden inzameling en sortering. Daarnaast moeten we met een consistente beprijzing steeds het gebruik van de meest duurzame oplossing bevorderen. Het beprijzen van bijvoorbeeld een plastic draagtas is prima – het bevordert meermalig gebruik. Maar met het gratis meegeven van een tas van een ander materiaal dat mogelijk moeilijk recycleerbaar is, krijgt de consument het verkeerde beeld van duurzaamheid.”
Plastic kent zeer veel toepassingen en scoort vaak zeer goed als het gaat om verwerkbaarheid, lichtgewicht, houdbaarheid en hygiëne.
“Het ontwerp ligt aan de basis van circulariteit. Idealiter worden zo veel mogelijk kleurloze monotypes gebruikt. Verpakkingen of producten die moeilijk recycleerbaar zijn, moeten een grotere bijdrage leveren aan het inzamelingssysteem. Wanneer bijvoorbeeld verschillende plasticsoorten vermengd worden en deze niet gescheiden kunnen worden in het recyclageproces, dient de maatschappelijke kost hiervan aangerekend te worden. Zulke ‘zorgstromen’ worden ook veel geëxporteerd naar goedkope lonenlanden. Afgezien van het ethische aspect hiervan gaat dit ten koste van de recycling in Europa.”
Welke impact heeft de coronacrisis op die ambities?
“Duurzaamheid is altijd al geremd geweest door economische factoren, en dat zien we ook nu weer door de coronacrisis. Door de lage olieprijzen zijn de prijzen voor virgin plastics sterk gedaald en wordt de duurdere gerecyclede grondstof weer minder toegepast. Sommige experts denken dan ook dat de hoogwaardige recycling van plastics en ‘design voor recycling’ in Europa pas echt op gang zullen komen als het gebruik van recyclaat verplicht wordt. Dit kan starten met bescheiden percentages afhankelijk van het type product. Daarna kunnen we dat uitbouwen in de tijd. Ofwel een systeem zoals in Engeland, waar er een taks komt op verpakkingen die niet voldoen aan een percentage recyclaat.”