De chemische industrie is één van de drie grootste uitstoters van CO2 in Vlaanderen. De Vlaamse overheid maakt de komende twintig jaar dan ook vierhonderd miljoen euro vrij om hiervoor innovatieve oplossingen te ontwikkelen. Jan Van Havenbergh, directeur van speerpuntcluster Catalisti, legt uit.
Jan Van Havenbergh
Directeur van speerpuntcluster Catalisti
De chemische industrie speelt een essentiële rol op zowat ieder niveau van de samenleving. We hebben deze dus allemaal nodig, maar het spreekt voor zich dat de sector gezien de hoge CO2-uitstoot voor heel wat uitdagingen staat.
De oplossingen hiervoor zullen echter vanuit de sector zelf moeten komen. Zo is het bijvoorbeeld niet raadzaam om enkel taxen te heffen: het kan de eigen innovatieve dynamiek binnen bedrijven wel wat aanvuren, maar op termijn jaag je bedrijven zo vooral weg. Innovatie is namelijk ook complexer geworden.
Waar bedrijven er vroeger in slaagden om op eigen houtje tot mooie resultaten te komen, zijn de uitdagingen nu veel groter op het vlak van milieunormen, technologie, REACH-verordening, enz. Er is dus nood aan een langetermijnvisie en een goede coördinatie van gezamenlijke inspanningen, kennis en competenties.
Open innovatie
Een belangrijk sleutelwoord is ‘open innovatie’: innovatie waarbij expertise, knowhow, middelen en markten worden gebundeld. Zulke intensieve en overkoepelende samenwerkingsverbanden tussen alle stakeholders moeten dan ook op punt worden gesteld. Als één van de zes speerpuntclusters in Vlaanderen beschikt Catalisti hiervoor over het juiste trackrecord.
Het is geen evidentie om bedrijven echt bij elkaar te brengen om persoonlijk en ongeremd hun expertise, middelen en zelfs markten te delen voor een gemeenschappelijk doel. Dat leiden wij in de juiste banen.
Daarom werden we gekozen om dit te doen voor het recent opgestarte ‘Moonshot’-programma van de Vlaamse overheid. Gedurende twintig jaar wordt ieder jaar twintig miljoen euro vanuit de overheid geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling voor een lagere CO2-uitstoot.
De keuze voor deze ruime spreiding is niet toevallig: doordat het grote maatschappelijke belang de kortetermijntargets van bedrijven overstijgt, is deze subsidiëring noodzakelijk. De rendabiliteit zal zich tonen op langere termijn. De bedrijven sturen mee aan, maar de overheid en academische wereld zijn onmisbare partners.
Gemeenschappelijk doel
Als makelaar voor open innovatie krijgt Catalisti een drieledige opdracht: het scherpstellen van de doelen, het dirigeren van de beschikbare middelen en het finetunen van de samenwerkingen. Het is geen evidentie om ervoor te zorgen dat bedrijven echt bij elkaar komen om persoonlijk en ongeremd hun expertise, middelen en zelfs markten te delen voor een gemeenschappelijk doel. Dat leiden wij in de juiste banen. Daarom stel ik mijn teams ook steeds samen met veel aandacht voor zowel people skills als technologische knowhow.