De chemische sector maakt veel gebruik van solventen, maar besteedt nog te weinig aandacht aan de impact op mens en milieu. Daarom hebben Hannes Sels en Herwig De Smet, onderzoekers aan de Karel de Grote Hogeschool, software ontwikkeld die op zoek gaat naar meer duurzame alternatieven.
Hannes Sels
Onderzoeker Expertisecentrum Duurzame Chemie
Karel De Grote Hogeschool
Herwig De Smet
Onderzoeker Toegepaste Informatica
Karel De Grote Hogeschool
Chemische bedrijven en laboranten gebruiken veel solventen of oplosmiddelen, ook al zijn ze niet altijd milieuvriendelijk. “Ondanks dat er meer duurzame alternatieven bestaan, vinden die moeilijk hun weg naar het werkveld”, stelt Sels. Daarom hebben we onze krachten gebundeld zodat bedrijven sneller die alternatieven kunnen vinden en gebruiken.
IT in chemisch onderzoek
Sinds 2015 werken Sels en De Smet samen aan projecten rond het benutten van artificiele intelligentie (AI) in de chemische sector. Hierbij valt de rol van IT in onderzoek niet te onderschatten, want het toepassen van AI is een heel complex en tijdrovend gegeven. “Als je met IT werkt, word je als chemicus verplicht om accurater te werken en bepaalde protocols te volgen. Daar zijn we binnen IT heel sterk in, want anders krijgen we een bug en werkt het systeem niet”, zegt De Smet.”
Ondanks dat er meer duurzame alternatieven voor solventen bestaan, vinden die moeilijk hun weg naar het werkveld.
“De software die ze ontwikkeld hebben, gaat met behulp van AI op zoek naar meer duurzame alternatieven voor solventen. Meer specifiek wordt een neuraal netwerk losgelaten op een grote database van solventen en hun fysische eigenschappen. Het algoritme gaat vervolgens clusters creëren van solventen die op basis van hun eigenschappen op elkaar gelijken en beoordeelt hun duurzaamheid. Daarna kan er gezocht worden naar de meest duurzame alternatieven in een bepaalde cluster. “We vergelijken het met een soort Tinder voor solventen, omdat je zoekt naar een match. Dat kan een expert ook, maar daar kruipt veel meer tijd in”, aldus Sels.
Efficiëntie
De software brengt ook andere voordelen met zich mee. Zo neemt het een deel van het werk dat normaal in een labo gebeurt over en zijn er minder experimenten nodig. Dat betekent dat er efficiënter gewerkt kan worden, waardoor er bespaard kan worden op arbeidsuren en chemicaliën. Momenteel wordt de software gebruikt als consultancy tool voor bedrijven. Doordat ze werken met software, kunnen ze ook vanop afstand klanten bijstaan. “We hebben recent zelfs een Japans bedrijf geholpen met het vinden van een alternatief voor een toxisch oplosmiddel”, besluit De Smet.
