Steeds meer landbouwers zetten de stap naar niet-kerende bodembewerking (NKB). Guillaume Provoost (onderzoeker bodem en bemesting en erosiecoördinator) en Zoë Borry (Adviseur bodem en bemesting) van het West-Vlaamse onderzoeks- en adviescentrum Inagro, lichten toe waarom deze aanpak aan belang wint en hoe landbouwers de overgang maken.
Zoë Borry
Adviseur bodem en bemesting
Guillaume Provoost
Onderzoeker bodem en bemesting en erosiecoördinator
NKB: veelvuldige winst op korte én lange termijn
Bij NKB wordt de grond niet meer diep geploegd, maar enkel oppervlakkig bewerkt. Zo blijft de bodemstructuur behouden en blijft het bodemleven beter in stand. “Het resultaat is een robuustere bodem die beter bestand is tegen droogte en hevige regen. Organisch materiaal blijft bovenaan liggen en werkt als een spons. Hierdoor infiltreert water beter en vermindert erosie. Maar ook in droge omstandigheden houdt de spons water vast,” zegt Borry. “Bovendien is die toplaag veel vruchtbaarder. NKB biedt dus veel voordelen op lange termijn, maar ook op korte termijn: zo sparen landbouwers die overstappen al meteen heel wat brandstof en tijd uit, zeker in de polder. Dat blijkt uit het project PolderOntploegd.” Met NKB wordt koolstof beter gecapteerd, uitstoot verlaagd en biodiversiteit ondergronds vergroot.
Nieuwe technieken, nieuwe denkpatronen
Generaties lang was diep en intensief bewerken vanzelfsprekend, maar daar komt verandering in. “Onvoorspelbare voor- en najaren en het uitblijven van de vorst in de polders maken ploegen minder efficiënt. Vooral jonge landbouwers beginnen daarom uit te kijken naar alternatieven. Het vraagt een mentaliteits- en systeemwijziging,” legt Provoost uit. “Zo weinig mogelijk ploegen, en creatief en gericht omgaan met machines en timing.” Borry: “Steeds vaker schakelt men over van ploegen naar andere technieken zoals precisiecultivatoren en mulchfrezen waarmee men de grond niet meer keert.”
De rol van Inagro
Inagro ondersteunt landbouwers alvast met proefvelden, demo- en infomomenten en advies op maat. “We brengen landbouwers samen in werkgroepen om ervaringen te delen. Dat gebeurt in het kader van projecten zoals B3W en AgriFood4Future,” zegt Provoost. “Zo groeit vertrouwen en wordt de stap kleiner. Inzetten op nieuwe technieken vraagt immers (grote) investeringen en betekent ook een individuele leercurve met vallen, opstaan en de moed te hebben om terug door te gaan. Door praktijkervaringen uit te wisselen, krijgen landbouwers inzicht in wat werkt en waar nog bijsturing nodig is. Op die manier versnellen we de noodzakelijke overgang naar een veerkrachtige en toekomstbestendige landbouw.”
