Innoveren én excelleren in gezondheid en zorg. De stad Aalst legt de lat de komende jaren bijzonder hoog. De uitbouw van 52 hectare aan bedrijfskavels op de greenfield Siesegem in combinatie met een innovatiehub voor start-ups moeten de Oost-Vlaamse centrumstad prominent op de kaart zetten als zorgstad.
Tekst: Katrien Bonne
Jaren geleden peilde een studie naar de werkgelegenheid in Aalst. Die wees de aanwezigheid van heel wat ondernemerschap en hooggeschoolde werkkrachten aan, maar merkte ook een uitstroom op richting steden als Gent en Brussel. “In de dagelijkse files naar Brussel zitten een pak Aalstenaars vast”, weet Julie Daelman, coördinator voor de zorgeconomie en starters bij de stad Aalst. “Om de economie in Aalst weer op te krikken, was er duidelijk nood aan meer werkgelegenheid in de eigen stad.”
“Waarom we van health & care het speerpunt maken van ons economisch beleid? In Gent ligt de nadruk op life sciences, in Brussel op digitale toepassingen. Afgaand op onze centrale ligging in de Vlaamse ruit gingen we na hoe we daarin een aanvullend puzzelstukje konden leveren.”
“De focus op gezondheid en zorg sluit perfect aan bij het DNA van deze stad. Vandaag situeert 20 tot 25% van onze lokale jobs zich in de ruime sector van de zorgeconomie, gaande van privé-initiatieven en medtechbedrijven tot onze twee grote ziekenhuizen (OLV en ASZ) en tal van onderwijs- en onderzoeksinstellingen die focussen op het zorgaspect. Traditioneel staan we dus heel sterk in alles wat met de zorgeconomie te maken heeft.”
ZorgLab integreert in innovatiehub
Stad Aalst heeft al geruime tijd aandacht voor bedrijvigheid in zorg en gezondheid. De lancering van ZorgLab Aalst in 2014 vormde daartoe een eerste aanzet. Het is een proeftuin die ondernemers ondersteunt in het betrekken van de eindgebruiker bij de ontwikkeling van hun product. “Ondernemers kunnen bij ZorgLab Aalst terecht voor cocreatie en testings in reallife met eindgebruikers, patiënten en zorgverleners”, vertelt Daelman.
De innovatiehub moet een onestopshop zijn waar starters tegen betaalbare tarieven expertise kunnen inkopen en hun netwerken kunnen uitbouwen, zowel nationaal als internationaal.
“Dankzij de provincie Oost-Vlaanderen kunnen ook startende ondernemers op een laagdrempelige manier samenwerken met ZorgLab Aalst. Ondernemers zitten vaak met heel wat vragen: ‘Is het realistisch wat we ontwikkelen?’, ‘Op welke noden moeten we inspelen?’, ‘Volgen we de meest efficiënte procedures?’, ‘Zal het product dat we voor ogen hebben effectief door de doelgroep worden gebruikt?’, enz. Hier proberen we samen een antwoord op te vinden.”
De innovatiehub – een nieuw samenwerkingsverband dat vanaf 2022 van start gaat tussen overheden, bedrijven, ziekenhuizen en zorg- en onderzoeksinstellingen in de regio – gaat nog een stap verder. Het biedt zowel een huisvestingsaanbod als een breed gamma aan ondersteuning.
“Verwacht wordt dat de sector zorg en gezondheid de komende jaren een sterke groei zal optekenen. Hiervoor wil de innovatiehub een hefboom zijn. Een onestopshop waar starters tegen betaalbare tarieven expertise kunnen inkopen en hun netwerken kunnen uitbouwen, zowel nationaal als internationaal. Het is die doordachte en pragmatische aanpak die van de innovatiehub op termijn hét kruispunt en dé referentie in Vlaanderen moet maken voor het faciliteren en begeleiden van zorginnovatie en -ondernemerschap”, aldus Daelman.
Bedrijventerrein vol troeven
Ruimte is een schaars goed in Vlaanderen, en zeker in de Vlaamse ruit. “Dat de Siesegemsite een terrein van negentig hectare kan aanbieden, waarvan ruim vijftig hectare om te ontwikkelen als bedrijfskavels, is zonder meer een enorme troef”, vertelt Pieter De Witte, directeur van het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Aalst.
Klimaatneutraliteit loopt als een rode draad door de ontwikkeling van het bedrijventerrein, dat zowel energiebewustzijn als duurzaamheid in zijn plannen integreert.
“Niet alleen is er de connectie met autosnelwegen die universiteitssteden als Gent, Antwerpen, Brussel en Leuven vlot bereikbaar maken, ook een centrale fietsweg, de aanwezigheid van een breed vertakt openbaar vervoersnet en de nabijheid van het station garanderen de ontsluiting van de ‘Flanders Health & Care Valley’. Bovendien maakt de verzoening met het bestaande landschap van Siesegem een aangenaam bedrijventerrein, zowel visueel als qua beleving. Het bedrijventerrein wordt centraal doorsneden door de Beekvallei, een kwaliteitsvolle grote groene structuur. Er zijn ook dense groene zones voorzien rondom het terrein én op de individuele kavels.”
Klimaatneutraliteit loopt als een rode draad door de ontwikkeling van het bedrijventerrein, dat zowel energiebewustzijn als duurzaamheid in zijn plannen integreert. “Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan waterbuffering, vandaag een zeer actueel thema”, aldus De Witte. “Het water van deze geplande ontwikkeling wordt volledig lokaal opgevangen door een ingenieus gecombineerd systeem van hergebruik, waterbekkens, wadi’s en vertraagde bodeminfiltratie. Een bedrijventerrein van deze omvang volkrijgen, is dan ook geen uitdaging.”
DNA
De focus op gezondheid en zorg sluit perfect aan bij het DNA van deze stad: vandaag situeert 20 tot 25% van onze lokale jobs zich in de ruime sector van de zorgeconomie.
“Heel wat bedrijven in en rond Aalst en zelfs buiten de landsgrenzen zijn op zoek naar ruimte om te groeien. Gefundeerde keuzes maken vormt dan weer wél een uitdaging. Grond is schaars in Vlaanderen. Om die reden kiezen we er bewust voor om de ontwikkeling van het bedrijventerrein te laten samenvallen met de focus op zorg en gezondheid in ruime zin.”
Gebundelde krachten
De ambities reiken hoog en daarom biedt de stad Aalst heel wat steun aan, zowel op financieel als structureel vlak. Op het bedrijventerrein zal de stad samen met verschillende partners een gebouw financieren en een team uitbouwen om de zorginnovatie aan te sturen. “Daarnaast voorzien we in middelen voor de exploitatie van de innovatiehub”, legt Daelman uit. “Deze bestaan uit een kapitaalinbreng bij de aanvang, aangevuld met voldoende middelen voor de operationele werking in de komende jaren.
“Het optimaal bundelen van krachten zien we ook terug in het uitgifteproces van de bedrijfskavels”, geeft De Witte nog mee. “Zo hebben de stedelijke diensten via een beoordelingscommissie een belangrijke adviserende rol bij de evaluatie van de kandidaat-investeerders. De uiteindelijk knoop wordt doorgehakt in het uitgiftecomité waar het autonoom gemeentebedrijf samen met de private ontwikkelaar in zetelt.”
Met dank aan:
